Bijdrage, agendapunt 7: Evaluatie WMO. Raadsvergadering 21 maart 2017

Voorzitter,

Als raad hebben we in 2014 een beleidsplan WMO vastgesteld, waarin ambities en beleidskeuzes zijn neergelegd. De opgave was om met minder middelen de zorg op niveau te houden en in te passen binnen de lokale context. Deze evaluatie van de WMO gaat volledig voorbij aan dit beleidsplan en noemt het niet eens.

De Adviesraad heeft terecht opgemerkt dat cruciale onderdelen van de WMO, zoals de toegang tot de zorg via het sociaal team, niet in de evaluatie zijn betrokken. Dat maakt het lastig om op basis van wat nu voorligt te beoordelen of we op de goede weg zijn. Ook de vertaling naar het langer thuis wonen komt niet in de evaluatie voor. Wat overblijft is een lijstje met onderwerpen. De samenhang ontbreekt en de conclusie of we in het kader van de transformatie de juiste keuzes maken, kunnen wij nu niet trekken.  Wij beschikken nu immers  niet over de informatie die we als Raad nodig hebben om op hoofdlijnen te kunnen (bij)sturen.  Voor ons zijn in ieder geval belangrijke randvoorwaarden:  maximale keuzevrijheid, korte en snelle procedures, goede toegankelijkheid van de zorg en goede afstemming tussen professionals en vrijwilligers.

Omdat er geen sprake is van een integrale evaluatie beperken ook wij ons nu tot een viertal deelonderwerpen:

• hulp bij het huishouden
• doorlooptijd zorgaanvraag
• eigen bijdrage
• aanstellen vertrouwenspersoon

1) Hulp bij het huishouden.

a. Systeem

Voorzitter, in juni 2015 heeft de CU/SGP-fractie, daarin gesteund door vrijwel alle andere fracties, forse kritiek geuit op het door het college gekozen instrument Stipter. Een veilingsysteem op basis van prijs vinden wij een ongepaste manier om een zorgverlener aan een zorgvrager te verbinden, en gaat ook voorbij aan het belang om zoveel mogelijk lokale aanbieders bij hulp in te schakelen. Wij willen van dit systeem af en liefst zo snel mogelijk. Dit lijkt helaas pas vanaf 1 januari 2018 te kunnen. Maar laten we nu dan ook maar duidelijk afspreken, dat we met deze systemetiek niet verder gaan.

Wij dienen daarom samen met PvdA/GL en CDA  een motie in met als dictum de zorgtoewijzing vanaf 2018 zodanig vorm te geven dat een maximale keuzevrijheid van de zorgvrager gegarandeerd is en het voor lokale aanbieders weer mogelijk wordt in te stappen.  (Dat zal ongetwijfeld iets betekenen voor de tariefstelling, maar dat moet gezien de overschotten van de afgelopen jaren op dit budget geen probleem zijn)

b. Urentoewijzing

De inzet van vrijwilligers en mantelzorgers is essentieel voor het op niveau houden van het zorgaanbod in onze gemeente. Die inzet kent z’n grenzen. Zeker als er sprake is van intensieve en complexe zorgsituaties. Wij krijgen signalen dat bij de toekenning van het aantal uren HbH de ‘mantelzorgbelasting’ in deze gevallen niet of onvoldoende wordt meegewogen. Wij roepen de wethouder op serieus naar deze signalen te luisteren en de Raad te informeren over de te nemen verbetermaatregelen..

2) Doorlooptijd zorgaanvraag

Een van de onderdelen die missen in de evaluatie is de doorlooptijd van zorgaanvraag tot besluit. Meerdere inwoners hebben bij ons geklaagd dat de termijn die de gemeente hanteert om tot besluitvorming te komen erg lang is. Er zijn voorbeelden van mensen die bijna driekwart van het jaar bezig zijn met het verkrijgen van een zorgtoewijzing (in juni periodieke herindicatie en het uiteindelijk besluit volgt in maart). En als de toewijzing eindelijk binnen is kunnen ze zich alweer opmaken voor de volgende herindicatie. Veel bureaucratisch gedoe, zelfs als duidelijk is dat de situatie vrijwel niet verandert. Voorzitter, dit kan en moet beter. Met een meerderheid van wethouders van VVD-huize in dit college, moet deze bureaucratie toch aangepakt kunnen worden….

Wij willen graag voorkomen dat Zuidplas opnieuw in een programma als Kassa wordt opgevoerd.

 3) Eigen bijdrage

In april 2016 heeft onze fractie een motie op tafel gelegd en later weer in de tas gedaan om de eigen bijdrage voor woningaanpassingen ivm een zorgbehoefte aan te passen. Iedereen die 130% WML (bruto €2000,-) verdient moet nu de woningaanpassingen volledig zelf betalen. Ik heb toen het voorbeeld gebruikt van ouders met een gehandicapt kind. Om het kind binnen het gezin te laten opgroeien was een verbouwing nodig van 30 tot 40.000,-. 

Ook voor ouderen voor wie woningaanpassingen nodig zijn om langer thuis te blijven wonen geldt deze eigen bijdrageregeling. Het college verwijst naar de hardheidsclausule als het betalen van de kosten een probleem is.  Voorzitter, een hardheidsclausule is bedoeld voor onvoorziene situaties. Daar is hiervan geen sprake, want we kunnen voorzien dat deze situaties zich voordoen. En dan behoort het beleidskader passend te zijn.

Wij willen dat mensen, oud en jong, zo lang mogelijk thuis kunnen wonen. Ook mensen met een laag inkomen. Daarom pleit onze fractie ervoor deze eigen bijdrageregeling voor woningaanpassingen te verzachten. We overwegen hierover met een motie te komen. Graag reactie van andere fracties.

(evt ook verwijzen naar infonota B704, langer thuis wonen)

4) Aanstellen van een vertrouwenspersoon

De transitie en transformatie is een ingewikkeld proces. Voor de gemeentelijke organisatie, voor de zorgaanbieders, maar ook voor de zorgvragers. Dat niet alles goed gaat is logisch. Maar we moeten voorkomen dat inwoners hiervan de dupe worden en vooral durven leren van wat niet goed gaat. 

De tevredenheid van inwoners moeten we in ieder geval niet meten op basis van het aantal bezwaren, zoals het college wel doet in de evaluatie.  Mensen met een zorgvraag zijn namelijk afhankelijk van de gemeente voor de zorgtoekenning. Als men zich in het aanvraagproces onheus bejegend voelt, of als beslissingen wel erg lang op zich laten wachten, wordt dat lang niet altijd bij de gemeente gemeld. Bijv. omdat men bang is dat het een negatieve invloed heeft op de zorgtoekenning. Maar dat willen we wel weten! Want ook met die signalen kan de gemeentelijke organisatie haar voordeel doen.

Daarom ons voorstel om bij wijze van proef voor een jaar een vertrouwenspersoon aan te stellen tot wie inwoners zich kunnen wenden. Hiervoor dienen wij een motie in.

Gekoppelde documenten

	Titel	Bestandsgrootte	MIME-type
	Motie eigen bijdrageregeling woningaanpassingen	356,4 kB	application/pdf
	Motie Hulp bij Huishouden	383,9 kB	application/pdf
	Motie Vertrouwenspersoon	352,0 kB	application/pdf