Voorzitter, 

De spreekwoordelijke inkt van de Begroting 2017 is nog maar amper opgedroogd of wij stellen maatschappelijke effecten vast. Kinderen groeien gezond op. Huiselijk geweld en kindermishandeling komen niet voor. Onze fractie hoopt - en verwacht - dat daar vanavond geen enkel bezwaar tegen wordt gemaakt. Je kunt simpelweg niet tegen deze maatschappelijke effecten zijn.

Verder voorzitter, nemen we vanavond kennis van de toekomstvisie RDOG2020. Bij deze! Einde betoog? Toch niet.

Want, voorzitter, misschien is de vraag niet zozeer wat we willen bereiken. De vraag is: komen we door wat we doen dichter bij dat doel? En in alle oprechtheid zet onze fractie daar in toenemende mate vraagtekens bij.

Ten eerste omdat deze visie zwaar op professionals leunt. Ervaringsdeskundigen en vrijwilligersorganisaties worden niet genoemd tussen de betrokken partijen. 'Vrijwillig doen wat vrijwillig kan' betekent dat zij ook een belangrijke rol krijgen toebedeeld. Wij roepen daarom op - in lijn met de bij de Begrotingsbehandeling aangenomen motie "oog voor ouders" - juist ook samen te werken met ervaringsdeskundigen en vrijwilligersorganisaties. 

Ten tweede merken we dat ons doel om kinderen gezond op te laten groeien, gepaard gaat met een enorme drang om te voorspellen welke kinderen risico lopen en daarop in te grijpen. Bijvoorbeeld door ouders preventief uitgebreide vragenlijsten in te laten vullen. Of door grote hoeveelheden data te verzamelen en analyseren. Voorzitter, laten we hier niet in doorslaan en al teveel op de stoel van ouders gaan zitten. Laten we er vooral op vertrouwen dat wie ondersteuning nodig heeft zelf heel goed kan aangeven wanneer dat zo is, en wat voor ondersteuning dat dan is.  

In het verlengde daarvan, voorzitter, tot slot een meer principieel punt. Ook in deze visie staat heel expliciet dat eigen kracht voorop staat. Eigen kracht wordt inmiddels te pas en te onpas gebruikt. Eigen kracht is niet neutraal, sterker nog: wij zijn ervan overtuigd dat heel veelvuldig gebruiken van deze term invloed heeft op de keuzes die mensen maken. Als mensen gaan geloven dat we het in onze samenleving alleen draait om eigen kracht, zou dat er paradoxaal genoeg wel eens toe kunnen leiden dat ze juist later – misschien wel te laat - om hulp of ondersteuning vragen.

Voorzitter, als dit onderbuikgevoel van onze fractie klopt, dan bewegen we ons op dit moment niet naar het doel toe, maar juist van ons doel af. Dan komen mensen niet eerder met hun ondersteuningsvraag, maar juist later. Wat ons betreft voeren we hierover - bijvoorbeeld als we in debat gaan over de transformatieagenda - een stevig debat met elkaar.

Ik dank u wel.