Voorzitter,

Er wordt vanavond een groot aantal beslispunten met betrekking tot het Grondbedrijf aan ons voorgelegd. Complicerende factor daarbij is de aangekondigde verandering van de regelgeving op dit gebied, al is het laatste woord daarover nog niet gesproken. Duidelijk is wel dat de voorgestelde wijzigingen behoorlijk grote financiële gevolgen voor de financiële positie van de gemeente kunnen hebben.

Onze fractie beoordeelt de voorliggende voorstellen vanuit het uitgangspunt uit haar verkiezingsprogramma ‘geen rekening naar de toekomst’. En vanuit die optiek juichen wij een aantal wijzigingen in de regelgeving ronduit toe.

Eerste aanpassing

Dit betreft allereerst de beoogde aanpassing van de rentetoerekening aan grondexploitaties. Twee opmerkingen daarover.

1. U kent onze aversie tegen het hanteren van de Netto Contante Waarde-methode en ons pleidooi voor het hanteren van de Eindwaarde-methode. De beoogde nieuwe systematiek gaat er in elk geval voor zorgen dat de waardering volgens beide methoden veel dichter bij elkaar in de buurt komen te liggen. Een positieve ontwikkeling dus wat ons betreft, ook al kan er daardoor minder rente aan de grondexploitaties worden doorberekend.

2. Het wel of geen rente meenemen over het Eigen Vermogen, een onderwerp waar nog discussie over gevoerd wordt. Voorzitter, om wat scherpte in het debat te brengen de volgende stelling: een gemeente is geen op winst gerichte onderneming. Om die reden is er best wat voor te zeggen om geen rente over het Eigen Vermogen toe te rekenen!

Tweede aanpassing

Een tweede aanpassing van de regelgeving betreft het presenteren van Niet In Exploitatie Genomen Gronden onder Materiële Vaste Activa onder de categorie “Strategische Gronden”, te waarderen tegen marktwaarde in de HUIDIGE bestemming. Ook daar is onze fractie het van harte mee eens. Dit voorstel komt er feitelijk op neer dat er een stokje voor gestoken wordt de huid al te verkopen voordat de beer geschoten is. Onze fractie ziet graag dat het College de strategische gronden zo spoedig mogelijk laat taxeren op marktwaarde tegen huidige bestemming en de financiële consequenties daarvan direct in balans en resultatenrekening verwerkt.

Beslispunten

Voorzitter, met inachtneming van wat ik zojuist heb gezegd, wil ik in onze eerste termijn kort reageren op een aantal voorgestelde beslispunten.

• Beslispunt 2: het vaststellen lopende, herziene grondexploitaties per 1 januari 2016. Akkoord met als kanttekening dat het ons opvalt dat met uitzondering van De Jonge Venen fase 1 en 2, de overige grondexploitaties uitgaan van een gelijkblijvende of een vertraagde verwachting van het bouwtempo. Ik kom daar zo nog op terug.
• Beslispunt 3: de extra verliesvoorziening voor Nieuwerkerk Noord die feitelijk al in 2013 genomen had moeten worden. Akkoord, maar waarom heeft de totale controle keten, inclusief de accountant, dit niet opgemerkt? Je kunt je zelfs de vraag stellen of de goedkeurende verklaring bij de jaarrekening 2013 wel terecht is geweest!
• Beslispunt 5: uitkomst nader onderzoek winstoogmerk Grondbedrijf. Voorzitter, onze fractie poneert de stelling dat Zuidplas er altijd vanuit gegaan is met het grondbedrijf positieve resultaten te behalen. Het is vooral de abominabel slechte economische situatie van de afgelopen jaren geweest die voor grote financiële tegenvallers heeft gezorgd. Er liggen voor zover wij weten noch politieke, noch beleidsmatige keuzes ten grondslag aan de verliezen van het Grondbedrijf in de afgelopen jaren. Het Grondbedrijf verricht in onze optiek in beginsel ‘op winst gerichte activiteiten’ en kwalificeert zich daarmee als ‘onderneming’. En ja, die heeft een aantal jaren forse verliezen geleden, vooral als gevolg van voorzieningen die getroffen moesten worden. En wij sluiten niet uit dat er ook de komende jaren nog verlies geleden zal worden, al hopen we natuurlijk dat het ergste lek inmiddels boven water is. Daarom de vraag: wat is er op tegen om de komende jaren fiscaal compensabele verliezen op te bouwen die te zijner tijd met winsten gecompenseerd kunnen worden?   
• Beslispunt 6: het openen van 10 nieuwe grondexploitaties. Onze fractie heeft op z’n zachtst gezegd wat aarzelingen bij dit voorstel. Hoe reëel is het openen van zo’n groot aantal nieuwe grondexploitaties? Bij beslispunt 2 hebben we er al op gewezen dat een aantal lopende exploitaties verdere vertraging in het uitgiftetempo lijkt op te lopen. Het voornaamste argument om nieuwe exploitaties te openen lijkt te zijn dat het daardoor mogelijk wordt een hoger bedrag aan rente en plankosten door te berekenen. En die overweging staat haaks op ons uitgangspunt om geen rekening naar de toekomst te schuiven. Voorzitter, onze vraag aan het College is dan ook simpel. In hoeverre zijn de voorstellen onder beslispunt 6 gebaseerd op ‘wensdenken’ en in hoeverre op doorwrochte marktstudies, waarbij ook rekening gehouden is met de bouwplannen resp. vraag en aanbod in ons omringende gemeenten?