Voorzitter,

De tijd gaat snel, het is alweer de laatste Zomernota van dit college. En misschien dit keer ook wel de meest uitdagende. Want financieel gezien pakken er donkere wolken samen boven de gemeente Zuidplas. Net als andere gemeenten, moeten ook wij keuzes gaan maken om de begroting sluitend te krijgen de komende jaren. En keuzes maken gaat altijd ergens pijn doen, dat realiseren wij ons heel goed.

Voorzitter, maar we lezen ook mooie dingen in de Zomernota waar onze fractie blij mee is. Het thuisnabij onderwijs waar de pilot loopt op het IKC Koningskwartier. De oprichting van Stichting ZO!, wat is die stichting belangrijk. Het investeren in een beter ondernemersklimaat is een mooie stap in deze corona tijd. We kunnen ons voorstellen dat mensen gestimuleerd worden om zoveel als mogelijk lokaal te kopen. En de aanleg van glasvezel en 5G om Zuidplas digitaal bereikbaar te houden voor de toekomst. We hebben het afgelopen jaar wel gezien hoe belangrijk de digitale infrastructuur is. En wat zou het mooi zijn als deze ambitie ook verwezenlijkt kan worden bij de fysieke infrastructuur, want daar hebben we nog wel wat uitdagingen de komende jaren met al onze bouwplannen.

Mijn bijdrage is als volgt opgebouwd: 

1. Herstelplan: wat wil CU/SGP niet en waar zien we kansen
2. Inhoud Zomernota
3. Ambities

Voorzitter, als het om de bezuinigingen gaat, dan valt ons op dat er geen inspraak is gevraagd vanuit onze partners op de bezuinigingen. CU/SGP vraagt zich af waarom het college hiervoor gekozen heeft? En gaat het college nu dat nu wel doen voor de programmabegroting? Graag een reactie van het college hierop.

Nu kijkend naar het Herstelplan, waar wil onze fractie niet op bezuinigen en waar zien we wel kansen.

Wat we niet willen: 

1. We zien bezuinigingen op het Beheer Openbare Ruimte. Bezuinigingen op de  inrichting en niet zozeer op het onderhoud. De inrichting wordt soberder uitgevoerd waardoor er ook lagere onderhoudskosten zijn. Maar we willen het college wel oproepen, laat de biodiversiteit er niet teveel onder lijden en denk aan klimaatadaptatie. Leg niet alles vol met verharding. Geen tegels voor groen. Maar wat we hier absoluut niet willen is de versobering van het onderhoud van de begraafplaatsen. Nog niet zo lang geleden hebben we visie op het begraven aangenomen. Doel was om het begraven in Zuidplas te stimuleren zodat niet uitgeweken wordt naar omliggende gemeenten. Met de visie hebben we ook vastgesteld om de begraafplaatsen te verfraaien. Hier past het versoberen van het onderhoud begraafplaatsen niet in en daarom dienen wij hier een amendement voor in.
2. Veiligheid en handhaving zijn belangrijk voor een ordelijke samenleving. Daarom zien wij een bezuiniging hierop niet zitten en willen dat ook schrappen. CDA dient hier een motie in, die wij meetekenen.
3. Waar CU/SGP moeite mee heeft zijn de bezuinigen die landen bij het sociaal domein op de preventie. Dat was zeker niet onze keuze. Het kan zomaar zijn dat door deze bezuinigingen de zorgvraag meer wordt. We willen het college dan ook oproepen om de bij de subsidieverlaging bewust te kiezen om de preventieve werking zoveel mogelijk te behouden. Net als de stapeling in de zorg, wees daar voorzichtig mee met het invoeren van eigen bijdragen. Maar waar we hier vooral tegenaan lopen is de bezuiniging op het HHT. En tegelijkertijd op de Ondersteuning SAAM. Dat voelt voor ons dubbelop en deze bezuinigingen ziet CU/SGP dan ook totaal niet zitten. Wel een voorstel van onze kant hierbij: bij de bezuiniging op HHT en SAAM zien we de mogelijkheid om ze samen te voegen. Steunpunt mantelzorg is prima in staat om met een inwoner maatwerk af te spreken en te kijken wat echt als ondersteunend kan worden ervaren. Liever behoud van beide voorzieningen met een kleine bezuiniging op het geheel dan het verlies van één of het verhogen van de eigen bijdrage. Voorzitter, hier dienen we een motie voor in, Zuidplas Ondersteunt Mantelzorg. 

Kansen:

 De algemene reserve staat enorm onder druk de komende jaren en kan best wel een steun in de rug gebruiken. Het weerstandsvermogen van de gemeente neemt af door de uitnamen uit de algemene reserve. Nu kunnen we komend jaar ook 0,7 mln extra inkomsten voor Jeugdhulp verwachten vanuit het Rijk. Voorzitter, deze extra inkomsten voor 2022 wil  CU/SGP in beginsel gebruiken voor de versterking van de algemene reserve en dienen hier ook een motie voor in, samen met de VVD.

1. Ook voor de jaren 2023 – 2025 mogen we alvast wat extra inkomsten voor Jeugdhulp in de begroting gaan opnemen, zo bleek uit het weekbericht van de VNG afgelopen vrijdag. En deze extra inkomsten wil onze fractie verdelen over 3 aandachtsgebieden. Een derde deel gebruiken om de scherpe kanten van de bezuinigingen bij de voorzieningen weg te halen, om de verhoging lokale lasten te dempen en de algemene reserve te versterken. De motie van de VVD steunen we en tekenen we ook mee.
2. De bouwleges zien we dat een lager bedrag is geraamd dan begroot. CU/SGP verwacht dan ook dat dit bedrag naar boven kan worden bijgesteld, gezien alle ontwikkelingen. Maar om daar beter inzicht in te krijgen, willen we graag bij de programmabegroting een beter geraamde opbrengst zien van de bouwleges. Hiervoor dienen wij een motie in.  
3. Waar voor onze fractie ook kansen liggen om na te gaan of we hier kunnen bezuinigen richting de programmabegroting zijn de volgende zaken:

1. Het leerling-vervoer met een tweede adres
2. Bring your own lunch, ik denk dat meer dan driekwart van werkend Nederland zijn eigen lunch meebrengt. Dus dat zou hier ook moeten kunnen.
3. De bijdrage aan de VNG nader uitwerken. Wat is noodzakelijk en hoe zitten we qua benchmarkt?
4. Het niet meer investeren in de theaterfunctie van dorpshuis Swanla behoort bij onze fractie ook tot de mogelijkheden.
5. De bezuiniging op de Bibliotheek, 1 locatie openhouden en verder onderbrengen op scholen en in zorginstellingen kan wat onze fractie betreft ook op de lijst van mogelijke bezuinigingen.
6. Samen in de buurt staat niet in de lijst, maar wat ons betreft kan hier ook op bezuinigd worden. De pilot samen met de gemeente Gouda kan nog wel even wachten.
7. De aanpak van het WMO abonnementstarief is nog niet duidelijk. Deze wil CU/SGP bij de programmabegroting helder hebben om bij de keuzes te kunnen betrekken.

Inhoud Zomernota:

Deze Zomernota is toch een beetje anders dan normaal. De nadruk ligt hier sterk op de financiele kaders. Maar toch willen we op de inhoud van de Zomernota kort ingaan.

Voorzitter, de fractie van ChristenUnie/SGP is blij met de acties die worden uitgevoerd uit het Actieplan op weg naar werk. We willen onze inwoners laten participeren naar vermogen. Ook beschut werkplekken zijn daarbij van groot belang. De laatste weken is ons gebleken dat hiervoor een wachtlijst is ontstaan. De oorzaak ligt in het feit dat we als gemeenteraad in de verordening hebben vastgelegd om niet meer werkplekken aan te bieden dan ons van rijkswege wordt opgelegd. Dat willen wij anders. En daarom dienen wij samen met de VVD, en het CDA een motie in waarin wij het college oproepen om een wachtlijst voor beschut werk te voorkomen door extra plekken te realiseren, onze inwoners op de wachtlijst een passende werkplek aan te bieden, en deze wijziging bij een eerstvolgende herziening van de re-integratieverordening in de regels te verwerken. 

Het pakket aan taken en werk in het gemeentehuis neemt behoorlijk toe. Duidelijk is dat Zuidplas een groeigemeente is. In elk dorp worden er woningen uit de grond gestampt en ook het 5^e dorp komt er nu bij. En ook dat laatste zal veel ambtelijke capaciteit vergen. Maar het mag niet zo zijn dat inwoners met initiatieven de dupe worden en erg lang moeten wachten op een antwoord. Vanwege alle ontwikkelingen. CU/SGP hoort te veel geluiden dat er zaken blijven liggen in onze gemeente en wij vinden dat geen goede zaak. Herkent het college deze geluiden en zo ja, wat wordt hier aan gedaan? Graag een reactie van het college.

Bij de behandeling van het 5^e dorp heeft de Raad een motie aangenomen met als onderwerp informatievoorziening gemeenteraad Masterplan Middengebied ZPP. Het dictum luidt: concreter uit te werken hoe de informatievoorziening aan de gemeenteraad rondom de ontwikkeling van het middengebied ZPP richting de Raad gaat vormgeven en een eerste preview hierover te geven bij de behandeling van de zomernota. Daar hebben we het nu over, maar we zien geen preview. Waarom hebben we die niet en wanneer krijgen we die dan wel? Graag een reactie van het college.

Afgelopen jaar stond in het teken van Corona. Onze ondernemers hadden het niet gemakkelijk en gelukkig waren er steunpakketten. Maar er zijn dan altijd weer ondernemers die net niet aan de regels voldoen en buiten de boot vallen. Veelal ZZP-ers en kleine ondernemers die het moeilijk hebben. Denkend aan de oproep van de Nationale Ombudsman om maatwerk te leveren aan deze ondernemers, roepen we het college op om ook aandacht te hebben voor deze ondernemers.

Daarnaast, in lijn met het belang van een goede samenwerking met onze ondernemers, kijkt CU/SGP met belangstelling uit naar de invulling van een Ondernemersfonds.

Ambities:

De CU/SGP heeft de participatie altijd hoog in het vaandel staan. Het is goed voorzitter, dat de Kadernota Participatie bij de ambities genoemd wordt. Al vinden we het ook jammer dat onze ambities hierop niet helemaal verwezenlijkt kunnen worden. In het traject Keuzes Maken kiest het college voor scenario 1 gezien de financiele situatie en zullen we inderdaad wat moeten bijstellen. Gezien de ambitie die er hier nog ligt, zullen we nog heel wat stappen moeten zetten en zijn we er nog niet met het vaststellen van de Kadernota Participatie.

Voorzitter, we zien de gezondheidsagenda graag tegemoet en laten we ook snel aan de slag gaan met de lokale inclusie agenda. De verdere uitrol van Stichting ZO!.

En wat is het mooi om te lezen van het plan om een rolschaatsbaan in Moerkapelle aan te leggen. De ambitie om kinderen meer te laten bewegen en buiten te laten spelen krijgt hiermee een mooie nieuwe impuls.

En voorzitter, nog even verder vooruitkijkend, moeten we snel aan de slag met een duurzaam bedrijventerrein. Daar blijkt behoefte aan te zijn en het helpt ons in de opgave van de energietransitie.

Afsluiting:

Het is een schot voor open doel, maar onze fractie heeft absoluut de ambitie om daar waar het kan de bezuinigingen zoveel mogelijk te verzachten en daarnaast onze spaarpot zoveel mogelijk te versterken. En dat vraagt om een afgewogen oordeel. De programmabegroting in november zullen we hierop beoordelen.

Al met al is er nog voldoende uitdaging voor dit college om het komende jaar te realiseren. En dat met een dunne portemonnee. Voorzitter, CU/SGP wenst het college, alle ambtenaren en de raadsleden God’s zegen toe bij de verdere uitwerking van alle plannen.