Bijdrage: Discussienota PvdA/GL inzake definiëring betaalbare koop (sociale koop)
Voorzitter,
De fractie van CU/SGP waardeert de inspanning van de fractie van PvdA/GL om te komen tot een definiëring van het begrip betaalbare koop / sociale koop.
Tijdens meerdere discussies over bestemmingsplannen en de Woonvisie is ons gebleken dat daar behoefte aan bestaat.
Drie van de vier voorstellen die de fractie van PvdA/GL doet, sluiten vrij nauw aan bij het Atrivé rapport dat de basis heeft gevormd voor de recent vastgestelde Woonvisie.
Belangrijkste afwijking is eigenlijk de knip die in het voorstel gemaakt wordt om betaalbare koopwoning, door Atrivé gedefinieerd als koopwoningen TOT € 225.000 op te knippen in twee segmenten:
- Sociale koopwoningen tot € 185.000
- Goedkope koopwoningen in de prijsklasse € 185.000 - € 225.000
Het aanhouden van deze definitie impliceert dat voor het beschikbare woningbestand voor de sociale doelgroep (in het Atrivé rapport gedefinieerd als huishoudens met een inkomen tot € 36.798, prijspeil 2018) niet alleen gekeken wordt naar het bestand aan sociale huurwoningen maar ook het woningbestand met een prijs tot € 185.000 meegenomen wordt.
Op peildatum 1 januari 2018 betrof dit ruim 1.500 koopwoningen (13% van de beschikbare hoeveelheid koopwoningen per 1 januari 2018: 11.710), naast de 4.710 beschikbare sociale huurwoningen. Samen circa 6.230 woningen die voor de sociale doelgroep beschikbaar waren. Dat komt neer op 37% van het totale woningbestand per 1 januari 2018. Een percentage dat op de peildatum van 1 januari 2018 overeenkomt met de omvang van de sociale doelgroep in Zuidplas.
De fractie van CU/SGP heeft bij de beoordeling van het voorstel van PvdA/GL allereerst afgewogen wat het grensbedrag ad € 185.000 praktisch betekent.
Enkele berekeningen op de zakjapanner tonen aan dat een koopwoning (nieuw of bestaand) van € 185.000 bij een lineaire aflossing in 30 jaar bij een rente van 4% vergelijkbaar is met de woonlasten in het huursegment tot de liberalisatiegrens (ruim € 700 per maand). Dit brengt ons tot de conclusie dat in het huidige tijdsgewricht het voorgestelde bedrag zeker niet onrealistisch genoemd kan worden.
De economische omstandigheden variëren uiteraard en dat zal zeker aanleiding geven om het voorgestelde grensbedrag periodiek aan te passen. PvdA/GL stelt voor om dat om de twee jaar te doen, maar ons inziens is afgesproken de Woonvisie één keer per collegeperiode, dus eens in de vier jaar te herzien. Voorstel 4 van PvdA/GL dient wat ons betreft dus aangepast te worden.
Een tweede en niet onbelangrijke overweging van de fractie van CU/SGP is dat de introductie van een definitie van sociale koopwoning niet betekent dat de gemeente sociale koopwoningen gaat subsidiëren door bijvoorbeeld een grondprijsreductie.
Het moet voor iedereen duidelijk zijn dat een commerciële prijs van € 185.000 alleen mogelijk is voor woningen op kleinere kavels en in vergelijking met duurdere woningen een kleinere afmeting en/of soberder afwerking.
Maar als naar dat type woningen voldoende vraag is, wie zijn wij dan om dat tegen te houden. Bij de vaststelling van de Woonvisie hebben we als raad immers ook uitgesproken dat een gezond functionerende woningmarkt om voldoende woningen in alle typen en prijsklassen vraagt.
Een voor ons belangrijke vraag was verder of de gemeente ook effectieve sturingsmogelijkheden heeft om de bouw van sociale koopwoningen mogelijk te maken. In een recent verschenen artikel in Binnenlands Bestuur troffen wij een artikel aan dat ons op dit punt gerust gesteld heeft.
Ik recapituleer en herhaal als onze conclusies:
- Het voorgestelde grensbedrag van € 185.000 komt bij de huidige marktomstandigheden neer om een woonlast op of onder de liberalisatiehuurgrens
- De gemeente beschikt over effectieve sturingsmogelijkheden om de bouw van sociale koopwoningen mogelijk te maken en ook om deze woningen langdurig voor de doelgroep beschikbaar te houden.
Om deze redenen kunnen wij instemmen met het voorstel van PvdA/GL mits voorstel 4 ‘twee jaarlijkse herijking’ gewijzigd wordt in een herijking om de vier jaar.
En met de klip en klare kanttekening dat introductie van de definitie van sociale koopwoning voor de CU/SGP niet inhoudt dat dit om door de gemeente gesubsidieerde nieuwbouw gaat.