Begroting 2019

Voorzitter,
Nog niet zo lang geleden is het verrijkte collegeprogramma vastgesteld. En nu, ongeveer 6 weken
later, bespreken we de eerste programmabegroting van dit College. We zien heel veel herkenbare
punten terugkomen in deze begroting. Aandacht voor duurzaam in de zin van energiegebruik, de
zorg en ondersteuning voor gezinnen en huishoudens. Maar ook het aanpakken van beeldbepalende
ergernissen zoals zwerfvuil, hondenpoep en onkruid. Voorzitter, de ChristenUnie/SGP ziet onze
gemeente als 4 unieke dorpen die samen Zuidplas vormen. Een gemeente, die staat voor haar
inwoners en ondernemers en hen maximaal faciliteert. Een gemeente waarin inwoners en
ondernemers de kans krijgen om mee te denken in nieuw beleid. Een gemeente die ook bij het
realiseren van haar groeiambities het dorpse karakter handhaaft, waar het goed wonen, werken en
recreëren is en blijft. En uiteraard een gemeente met een financieel gezond huishuidboekje.
En als we vanuit dat perspectief kijken naar de voorliggende begroting, dan zien we dat er gelukkig
veel dingen goed gaan. Maar er zijn ook zaken die beter kunnen en beter moeten. Daar wil ik er nu
een aantal van voor het voetlicht brengen.
Allereerst een algemene opmerking over de beschreven prestaties en prestatie-indicatoren.
Voorzitter, wat ons betreft is op dit punt nog een wereld te winnen. Het gaat ons niet alleen om
SMART geformuleerde doelstellingen maar ook om het met elkaar bediscussiëren van de
ambitieniveaus die bij de verschillende doelstellingen horen. Hoe dat zou moeten, staat ons op dit
moment niet helder voor ogen. Maar we weten wel dat als we die discussie bij de
begrotingsbehandeling voeren dat we er dan wel een hele dag voor uit kunnen trekken. Er is een
toezegging gedaan door de wethouder om een voorwas te houden in de werkgroep Planning &
Control. Tot nu toe hebben we daar nog niets van gezien. Voorzitter, wanneer kunnen we een
voorstel daarvoor van het College tegemoet zien?

Dan een aantal inhoudelijke opmerkingen over die aansluiten bij de eerder genoemde punten:
1. Duurzaamheid
2. Sociaal domein
3. Openbare ruimte
4. Financiën

Duurzaamheid.
Bij energietransitie denken we onder andere aan het energienetwerk wat nu te klein is voor
doorgeven van stroom van grootschalige zonnepanelen. Een congestie gaat 5 jaar duren. We roepen
het College op om te onderzoeken of maatregelen die de congestie moeten opheffen, onder de
crisis- en herstelwet kunnen vallen. Dat zou de noodzakelijke procedures verkorten waardoor tijd
gewonnen wordt.
De warmterotonde willen we nogmaals onder de aandacht brengen. Een mooi alternatief voor
aardgasloze wijken. Hoe schat u de kansen in dat Zuidplas aangesloten kan worden op deze rotonde?
En kan een eventuele tracékeuze ook onder het regiem van de crisis- en herstelwet vallen?
Op het gebied van energietransitie is er heel veel te doen. Voorzitter, we gaan van het aardgas af,
maar wat zijn nu de alternatieven? Onze fractie roept het College op om één of meer
brainstormsessies te beleggen om over dit onderwerp in de volle breedte met elkaar te discussiëren.

Aardwarmte, zonne-energie, windenergie, aardgasloos bouwen, CO2-reductie en ga zo maar door.
Wij hebben behoefte om daar in het komende halfjaar met elkaar één of zo nodig meerdere malen,
los van reguliere raadsvergaderingen, eens goed over door te praten. Is het College bereid de Raad
daarin te faciliteren?

Sociaal Domein
In het sociaal domein dragen we nu bijna 4 jaar de verantwoordelijkheid om meerdere taken voor
onze burgers uit te voeren. Het is zoeken geweest naar hoe we dit vormgeven en waar we regie op
voeren en wat we uit handen geven. Onze fractie constateert dat dit met 4 jaar ervaring op zak voor
een deel nog steeds een zoektocht is. Dat is enerzijds logisch, het is tenslotte een omvangrijke
verandering, maar we maken ons toch wel zorgen omdat we dingen zien gebeuren die niet zouden
hoeven. Een 3-tal aandachtspunten:
1. We gaan het komende jaar een stap zetten naar een integraal plan omdat in het sociaal domein in
een gezin/huishouden vormen van zorg en ondersteuning samenkomen. Dit sluit nauw aan bij ons
verkiezingsprogramma, dus goede stap. En voorzitter, we vertrouwen erop dat het College het niet
alleen bij plannen alleen zal laten, maar integraal denken en werken in de praktijk brengt.
2. Ook over de volgorde en de kaderstellende taak van de raad hierin maken wij ons zorgen. Een
voorbeeld hiervan is dat we vernomen hebben dat er al uitvoeringsplannen in de maak zijn, zoals
actieplan 0 tot 23 jaar, nog voordat het IBSD vastgesteld is. Let op de juiste volgorde, niet vanuit
bureaucratie, maar zorg ervoor dat we als Raad en College samen lerend kunnen ontwikkelen! 
3. Daarnaast zien we mooie pilots zoals SaaM, maar we maken ons zorgen over de projectmatige
aanpak als niet eens aan de voorkant is bedacht wanneer we tevreden zijn en het van pilot status
naar reguliere aanpak gebracht kan worden. Het kan en mag toch niet zo zijn dat de aanpak zelf de
grootste risicofactor is voor het slagen van dergelijke initiatieven. We willen als fractie niet sturen op
het niveau van pilots, maar zien wel met regelmaat dat de aanpak beter moet en daar geven wij
hierbij een signaal over af! ​

Voorzitter, het is een Bijbelse boodschap dat we moeten omzien naar onze naaste, dus ook onze
verre naaste. En vanaf 2020 krijgt de gemeente er nog een extra taak bij, namelijk de inburgering van
nieuwkomers. We zullen in 2019 ons hierop moeten voorbereiden. We zien en horen namelijk dat
een jaar vluchtelingenwerk in veel gevallen onvoldoende is en daardoor z’n preventieve werking
mist. Hierbij een verzoek aan de wethouder om met inachtneming van de 3-tal aandachtspunten die
zojuist genoemd zijn, de inburgering integraal te bekijken en projectmatig aan te pakken.
Openbare Ruimte

Voorzitter, we zijn blij met de plannen om de diverse recreatiegebieden met elkaar te verbinden.
Met een goede en eenduidige bewegwijzering. Dit is iets waar er al eerder voor hebben gepleit.
Recreatie is een mooi middel om Zuidplas op de kaart te zetten. Toch ook een van de doelstellingen
die in de begroting genoemd wordt. Maar als we lezen dat het College het voornemen heeft om
volgend jaar € 50.000 euro te besteden voor het evenement World Cup Rowing zonder dat daar
doelen bij benoemd zijn, rijst wel de vraag wat het College daarmee wil bereiken? Wanneer is dat
bedrag doelmatig en zinvol besteed? Graag een toelichting van de wethouder.

De economie loopt als een trein en dendert snel voort. Veel van onze inwoners en bedrijven hebben
verbouw-, of nieuwbouwplannen. En voor een vergunning zijn ze afhankelijk van de gemeente. We
horen nogal eens de opmerking dat de gemeentelijke procedures te lang duren. Dan kan voor een
deel met de communicatie te maken hebben, maar er zijn ook de nodige aanvragen die niet precies

in één laadje vallen. En wat is dan makkelijker om ze steeds in het onderste bakje te leggen?
Voorzitter, wij vragen hiervoor de aandacht van het College!
Er wordt thans gelukkig veel gebouwd in onze gemeente en dat is ook nodig. We zijn tevreden met
de toezegging van het College om per kwartaal een rapport op te stellen wat betreft de voortgang
van de huidige bouwplannen. Belangrijk is daarbij dat we de verschillende doelgroepen goed in de
gaten houden. Voor al onze inwoners een passend onderdak, van jongeren tot ouderen. Voorzitter,
blijf daar de focus op houden. Maar bij bouwen hoort ook bewegen. Wij blijven aandacht vragen
voor de verkeersontsluiting van onze dorpen. Onze gemeente heeft een vrij kwetsbare ontsluiting. En
we blijven nu bouwen zonder dat de infrastructuur in voldoende mate meegroeit. Het uitgangspunt
was en blijft toch dat we eerst bewegen en dan bouwen? Als we dat goed willen doen, moeten we
zicht hebben op de knelpunten in onze infrastructuur. Voorzitter, wanneer krijgen we dat inzicht van
het College?

Voorzitter, bij de IBOR lezen we dat er invulling gegeven moet worden aan het participatietraject.
Maar heel concreet wordt het niet, anders dan dat alleen het jaartal 2020 wordt genoemd. En
waarom zo lang wachten? Participatie van onze inwoners bij ontwikkeling van nieuw beleid of
evaluatie van huidig beleid is juist erg belangrijk. Afgelopen jaren hebben we al ervaring opgedaan
met participatie en dat ging met vallen en opstaan. Een evaluatie van deze participatietrajecten is er
nooit van gekomen. Daarom stellen wij voor om middels een reflectienota een drietal casussen van
gelopen participatietrajecten te evalueren om daarvan te kunnen leren.
Participatie en communicatie liggen in elkaars verlengde. Bij goede participatie voelen inwoners zich
gehoord en bij goede communicatie geïnformeerd. In ons verkiezingsprogramma hebben we
opgenomen dat de inwoners daadwerkelijk moeten ervaren dat ze invloed hebben op de
beslissingen die er voor hen toe doen. Daarom is het belangrijk dat we ook leren van de ervaringen
vanuit het verleden om in de toekomst de participatie te optimaliseren. Daarom dienen we hiervoor
een amendement in.

Financiën
Voorzitter, op het eerste gezicht fraaie begrotingsoverschotten in 2019 en verder. Maar, na
verwerking van de al ingeboekte effecten van het Collegeprogramma en de in het Raadsvoorstel
opgenomen financiële doorkijk wordt het allemaal een stuk minder rooskleurig, kleuren de saldi in
meerdere jaren zelfs (diep) rood. Kortom, wat ons betreft is er nu geen ruimte voor verjubeling van
begrotingsmiddelen, maar moet vooralsnog een voorzichtige koers gevaren worden.
Over een aantal financieel omvangrijke posten zullen we in de komende weken indringend met
elkaar het gesprek aan moeten gaan. Ik denk daarbij onder meer aan personeel en organisatie, het
Integraal Huisvestingsplan en het Implementatieplan Omgevingswet.
Wij zijn er ook niet gerust op dat de nog uit te werken afspraken met het Rijk in het kader van het
Interbestuurlijk Programma niet tot aanvullende aanslagen op onze begroting zullen leiden. Heeft
het College zicht op wanneer die afspraken hun beslag krijgen en het duidelijk wordt of onze zorg op
dit punt terecht is?
Voorzitter, uit de Begroting 2019 en de meerjarenraming 2020 – 2022 blijkt dat het saldo van de
Voorziening Riolering alsmaar op blijft lopen. Wanneer wordt het Beheerplan geactualiseerd en
kunnen we met elkaar opnieuw vaststellen dat het spaarpotje op een verantwoorde manier wordt
gevuld en niet overloopt?

Het tegenovergestelde zien we overigens bij de ‘Reserve Afvalstoffenheffing’. Wanneer ontvangen
we een voorstel over de structurele voeding van deze reserve, gekoppeld aan een geactualiseerd
beheerplan?
In de begroting 2019 (pagina 121) wordt melding gemaakt van een onderzoek naar de transparantie
en de kostenopbouw van de producten van Cyclus. Dat onderzoek juichen wij toe, hard nodig.
Wanneer is dit onderzoek afgerond en wordt de Raad over de uitkomsten er van geïnformeerd?
Tot slot over de financiën naar aanleiding van het Raadsvoorstel twee kanttekeningen.
Er wordt een investeringsbudget gevraagd van € 100.000 voor het wegnemen van (fysieke) drempels.
Voorzitter, de aanleg van de drempels zal geactiveerd zijn. Nu ze worden weggehaald, is sprake van
een desinvestering. Dit vergt dus een extra afschrijving van de boekwaarde van de weg te halen
drempels. En het verwijderen van de drempels is toch geen investering, maar een (eenmalige)
kostenpost die ten laste van de begroting 2019 dient te komen?
Iets vergelijkbaars geldt voor de verplaatsingskosten van het Indië monument waarvoor € 30.000
nodig is. Graag een toelichting op beide posten.
Voorzitter, we wensen het College en de ambtelijke organisatie God’s zegen toe bij de uitwerking van
alle voorgenomen plannen.